9 TEMMUZ 1961 BORNOVA İZMİR - REFERANDUM

1960-1961 öğretim yılında ilkokul 4. sınıftaydım. Kütüphane kolu olduktan sonra, yakalamış olduğum şansı iyi değerlendirip,hem genel kültürümü arttırmış hem de derslerime daha iyi çalışma imkanı bulup, yıl sonunda çok iyi bir karne ile 5 sınıfa geçmiştim. Havalar ısındı ve ovadaki bahçemize taşındık. Okullar kapanıncaya kadar olan zaman içinde, her zaman olduğu gibi ovadaki işler ve dersler arasında mekik dokuyup, okul kapanınca bahçedeki işlerle başbaşa kaldım. Temmuz başında referandum var diyorlardı. Bu kelime ile ilk kez karşılaşıyordum. Daha sonra da karşılaşacağımı o gün bilmiyordum. Baştaki büyükler,  öngörmüş oldukları değişimi, halka sunuyor, kabul edilirse yeni bir dönem başlıyordu. Ovadaki bahçede oturan çiftçi ailelerini tek tek dolaşan görevliler kayıtları yaptı. Daha sonra Rey kullanma kağıtlarını dağıttı. Şimdilerdeki oy kullanma sözü yerine rey kullanma sözü kullanılıyordu. Ablam Sivas'ta görevliydi. Ama rey kullanmamış. Yaşı tutmuyordu. Seçime katılabilmek için 22 yaşını doldurmak gerekiyordu. Bizim aileden sadece annem ve babam rey kullanacaktı. Bizim ailenin oy kullanacağı sandık, bahçeler arasından gidilen, 15 dakikalık mesafede karayollarına ait bir binaya konulmuştu. Beraber gitmek istedim ama benden 3 yaş küçük 8 yaşındaki kız kardeşim yalnız kalmasın diye, bahçede onunla oturmak zorunda kaldım. 9 Temmuz 1961 pazar günü, öğlene doğru annem ve babam oy kullanmaya gittiler. Kısa sürdü. Kırmızı ve beyaz Oy pusulaları varmış. Beyazlar kabul kırmızılar Red anlamındaydı. 27 milyonluk ülkede, 13 000 000 kayıtlı seçmenin, 9 milyonu seçime katılmış. 6 000 000 beyaz oy, bunun yarısı kadar da kırmızı oy çıkmış. 19 yıl sonra başka bir darbeyle ve onun akabinde yapılan referandumda %92'lik bir oyla iptal edilecek 1961 Anayasası, kaldırılan 1924 Anayasası'nın yerine, bu şekilde kabul edilmiş oldu. 40 yıldır değiştirilmeye çalışılan, yamalı bohça Anayasamızın 100 küsür maddesi var. Çok meraklı birkaç kişi dışında ezbere bileni yoktur. Halbuki, yüzlerce yıldır yürürlükteki İngiliz Anayasasını bütün İngilizler gibi, ben de ezbere biliyorum. Çünkü sadece bir madde. Bir kere okumakla ezberlemek mümkün. İşte onun için yeryüzünün en ileri demokrasisi onlarda. Dilerim Bir gün bizim anayasamızdaki madde sayısı da, tek bir maddeye iner.