BABAM VE OĞLU

Babam vefat edeli 33 yıl oldu. Yani ben 33 yıldır yetimim. Birçok baba oğul gibi, bende bu ikilinin çelişkisini dibine kadar yaşadım. Hani, abi kardeş gibiyiz diyenlerden değildik. Üvey baba gibi de değildi. Hatta baba gibi bile değildi. Koca gibi hiç değildi. Ne gibi idi diye sorarsanız, inanın bilmiyorum. Hala araştırıyorum. Ve hala kesin bir şey anlamış değilim. Karşılıklı iki kelime konuşmuş değildik. Emirler nasihatler ve öğütler alırdım. Karşılığında ne vermişim ya da vermemişim bunu da hiç anlamadım. Kendiyle ilgili birşey  anlatmazdı.  Onun hakkında bildiğim ne varsa, sağdan soldan, ablamdan, tanıdıklarından, mahalleliden, komşudan, gittiği camilerdeki arkadaşlarından ne edindiysem hepsi o. İlkokula, ortaokula ve liseye beni yazdıran oydu. Tabir ne kadar caizdir bilmem ama benim velim de oydu. Bu adı geçen okullara toplamda 3 kez geldi. O da kayıt yaptırırken. Velim olduğu için, karneleri de o imzalıyordu. Ona her yıl ikişerden, toplamda 22 karne götürdüm.Tahsil hayatıma katkısı bu karnelerdeki toplam 22 imzasıdır. Bir de bana saate bakmasını o öğretti. Saat benim en sıkıntılı öğrendiğim konu oldu. İlkokul 2 deydim. Tembeller sırasının müdavimi iken, o yıl başlayan sınıf öğretmenimiz her gün, dersteyken sınıftan birini salondaki duvar saatine bakması için gönderiyordu. Gayesi saati bilmeyenleri anlamaktı. Sıra bana gelmesin diye dua ediyordum. Geldi. Utancımdan yerin dibine geçtim. Ben saati bilmiyorum dedim. Bütün sınıf güldü. Çok şaşırdım. Meğer hepsi biliyormuş. O an karar verdim okulu bırakacaktım. Ertesi gün, sabah uykusunu kesmeden devam ettim. Öğlene doğru, babam evde olduğumu fark etti. Sen neden okula gitmedin dedi. Ağlamaya başladım. Suratıma merakla baktığını görünce, olanı anlattım. Yine soracaklar yine gülecekler okula gitmeyeceğim, sen beni demircinin yanına çırak ver dedim. Çünkü okula başlarken bana, eğer okumazsan seni demircinin yanına çırak veririm diye gözdağı vermişti. Pek az konuşurduk ama daha önceki ortak anılarımızdan, şakam olmadığını bilirdi. Kararlı tavırlarım onu daima şaşırtmıştır. Çok şaşırdım, böyle bir şey için okul bırakılır mı dedi. Ben saati öğrenmeden o okula gitmem dedim. Baktı olacak gibi değil, sana bir ara öğretirim dedi. Bir ara sözcüğü ile başlayan cümleler babamın baştan savmak  için kullandığı şablon yöntem. Fakat ben yerimden kıpırdamadım , peki ne istiyorsun dedi. Bana saati öğreteceksen hemen şimdi öğret dedim. Saatimiz yok ne ile öğreneceksin deyince, kenardaki, kırık kapaklı sandığın kapağını çıkarıp önüne koydum. Ters tarafı açık renkliydi. Tencerenin kapağını alıp,bu açık renkli tahtanın üzerine koyarak, kurşun kalemle çevresine bir yuvarlak çizdim. Saat kadranındaki simgeleri  kendimce üzerine işaretledim. Tam merkezine gelecek şekilde, biri daha kısa iki odun parçasını akrep ve yelkovan olarak yerleştirdim. Bütün bunları 2 dakika içinde yapmıştım. Buna da şaşırdı. Çünkü benim bütün hareketlerim daima çok ağırdır. Ama bazen o kadar hızlı olurum ki, herkesten çok kendim şaşırırım. Hemen başladık. Beni en çok buçuk ve çeyrekler zorladı. Bir de 12,5 denmiyor yarım deniyordu. Kala ve geçeler de kafama kolay yatmadı. Her şeyi unutup ,bütün zihnimi yuvarlak şekil üzerinde topladım. Saatimiz olmadığı için ne kadar zaman geçti bilmiyorum. Duyduğum tek şey, babamın, akrep ve yelkovan olarak tasarladığım iki odun parçasını defalarca değiştirip saat kaç diye soran sesiydi. Babam pek de iyi bir öğretmen sayılmazdı. Fazla sabırlı olmadığını, çekilen kulaklarımın kızarıklığından ve acımasından kolayca anlamıştım. İlk defa, yediğim dayağa fazla üzülmedim. O zamanlar, dayak cennetten çıkarak eğitimin önemli bir parçasını teşkil ediyordu. Yadırganacak bir tarafı yoktu. Alıştırılmıştım. Son dayağımı milenyumdan biraz önce, 50 yaşımdayken yedim.Bu, apartmanda oturan cinsten iki ayaklı bir ayı idi. Sıra kalırsa konuyu etraflıca anlatırım. Bana göre, ülkemizin en sıradışı yazarlarından Hasip Akgül 'e bu ayıyı 200 metre uzaktan gösterme fırsatım oldu. Konuyu Hasip kardeşime açmıştım. İşte o ayı bu ayı dediğimde, Hasip hemen fırlayacak oldu. Sizler bilmezsiniz ama ben bilirim. Hiç haksızlığa gelemez ve hiçbir şeyden gözünü sakınmaz. Fiziğine bakıp gözüne kestiren, anında ne kadar yanıldığını anlar. Mangal yüreklilerdendir. Neyse kolundan yakalayıp durdurdum. Dostluğumuzun hatırına sakin olmasını istedim. Dayağımı yiyeli çok olmuştu. Yediğim dayaktaki kendi payımı da düşünüp, hesabı mahşere bırakmıştım. Hasip kardeşimi gözlerinden öpüyorum. Beni kırmadı olayı orada kapattık. Bu ayı da yine emekli bir subaydı. Yani az asker dayağı yemedim. Akşam olmuş, Aralık ayının kısa kış günü, güneş inmiş hava kararmıştı. Aydınlanma aracımız olan 5 numara gaz lambasını yaktık. Onun cılız ışığında, çizmiş olduğum temsili saat belli belirsiz güçlükle seçilebiliyordu. Ama ben saati öğrenmeden işin ucunu bırakmak niyetinde değildim. Babam ara verip akşam namazını kıldı. Ben kendi kafamdan uğraşmaya devam ettim. O namaz kılarken kendimi şöyle bir yokladım. Odunları el yordamı ile karıştırdım. Ve saati söyledim. Bunu birkaç kez yaptım. Kendimi o kadar vermişim ki, babamın arkamda durup beni dinleyerek kontrol yaptığını ancak fark ettim. Birkaç kez de o değiştirip sordu. Hepsine doğru cevap verdim. Sonunda, saat hocam olarak bana geçer not vermişti. O kadar mutlu oldum ki. Hemen yatıp uyudum. Ertesi gün okula gittiğimde öğretmenimiz beni yanına çağırıp, dün neden okula gelmedin diye sordu. Saate bakmasını öğrendiğimi söyledim. Bir günde mi öğrendin diye sordu. Evet dedim. Sizde saat var mı deyince, yok diye cevap verdim. Ve nasıl öğrendiğimi kısaca anlattım. İnanamadı beni alıp salondaki saatin karşısına götürdü. Salondaki konsol piyanonun yanındaki bu saat, oyma ahşap çerçevesi ve yaldızlı sarkacı olan, kadranı bembeyaz zeminde , romen rakamlı bir sanat eseriydi. 1963 yılında okulla birlikte yanmıştı. Öğretmenim saati sordu cevap verdim. Romen rakamlarını bilmememe rağmen doğru cevap vermem onu daha da çok şaşırttı. Çünkü ben evde yapmış olduğum temsili saate rakam yazmamış, büyükçe noktalar koymuştum. Önemli olan rakamlar değil onların yeriydi. Çünkü camilerdeki duvar saatleri arap rakamları ile yazılmıştı. Arap rakamlarını da o saatlerden öğrenmiştim. Romen rakamları, okulda derste öğrenilebiliyordu. Sınıfta yarım düzine öğrencide kol saati vardı. Bornova'nın hali vakti yerinde ailelerinin çocuklarıydı.Görmek istediğimiz zaman büyük bir memnuniyetle, şov kıvamında gösteriyorlardı. O saatlerin kadranları da birbirinin aynı değildi. Öğretmen beni salondaki saatin karşısından alıp, tekrar sınıfa döndü. Saati olanları teker teker çağırıp, ayarlarını değiştirerek bana defalarca sordu. En son kendi saatinin ayarını değiştirip tekrar sordu. Hiç yanlış yapmamıştım. Öğretmenin saat kadranında rakam da yoktu. Hepsini doğru cevapladığımdan emindim. Öğretmen, peki öğrenmeseydin ne yapacaktın dedi. Okulu bırakacaktım dedim. Dudak büküşünden inanmadığını  anladım. Bugün kendime soruyorum yapar mıydım diye. Sınıfın en bakımsız ve sahipsiz olanıydım. Bu çerçevede çoğu kez alay konusu oluyordum. Hoşuma gitmiyordu ama haklıydılar. Gördükleri şeyi değerlendiriyorlardı. Bunları sineye çekmeye alışmıştım. Herkes istediği gibi düşünebilirdi. Onlar beni nasıl görüyor olursa olsun, ben onları kendimden yukarıda görmüyordum. Fakat saate bakmak gibi öğrenilmesi gereken basit bir şeyi bilmemek suretiyle alay konusu olmak ve herkesi kendime güldürme fırsatını gümüş tepsi içinde başkalarına sunmak, benim kendi aklıma kabul ettirebileceğim bir şey değildi. Saate bakmayı öğrenmeseydim ertesi gün okulu bırakırdım. Çünkü istemediğimi yapmamak benim için her şeyin öncesinde geliyordu.