14 MAYIS NE GÜNÜ?

Doğan Güneş ile başlayan her gün kutsaldır. Her güne,  ayrı anlam yüklemeye hazır bir dünyada yaşıyoruz. 1960'lı yılların sonunda, mimarlık, mühendislik, eczacılık, diş hekimliği dalları, gelecek vadeden, ve fakat sermaye de gerektiren branşlar olarak varlıklı kesimin ilgisini çekiyordu. O yıllarda ülkemizin 5 üniversitesi vardı. Onlara ait fakültelerde, bu branşlar kısıtlı sayıda öğrenci alabiliyordu. Genel üniversite giriş sınavı, talebin çokluğu ile, tam bir sırat köprüsüydü. Çoğu kolej mezunu, elit tabaka çocukları bu sınavlarda başarı gösteremiyor, üniversite yüzüne de hasret kalıyordu. Sermayesiz üniversite mezunları, devlete kapılanıyor, ya da yurt dışına kaçıyordu. Özel yüksekokullar, 1968 yılından itibaren, bu boşluğu doldurmak için, Yakın Doğu Eczacılık ve Diş Hekimliği, Buca Mimarlık Mühendislik Akademisi vs isimleriyle, bir anda yerden mantar gibi bitirverdiler. Özel üniversite işi yürümedi. Bunlar devletleştirildi. Üniversite sınavını kazanamamış, bir sürü iyi aile çocuğu, rüyasında bile göremeyecekleri üniversite diplomasını kapıp yedek subaylığı hakettiler. İşte o yıllara atfen, asıl kuruluş tarihi 14 Mayıs 1839 olan eczacılık eğitimi, 1968 yılı baz alınarak, ülkemizde eczacılık günü olarak anılır. Bileğinin hakkıyla üniversite sınavını kazanıp eczacı olmuş kardeşlerimi kutluyorum. Benim, asıl, 14 Mayıs dendiğinde gönül birliği kurduklarım çiftçilerdir. 14 Mayıs 1946'da, uluslararası tarım üreticileri federasyonu, İFAB kuruldu. Kuranlar, dünyayı yöneten gücün sol eli, sağ eli savaş sanayii. Her şeyi onlar yapıyor. Bunu da onlar kaptı. Makine tarımı ile dünyayı doyuruyorlar. Daha doğrusu sömürüyorlar. Herkesin bildiği, ancak karşı koyamadığı bir sürü yanlışı yapıyorlar. Ben makinalara karşı değilim. Ama, makinesi olmayan, el emeği, alın teri ile, canını ortaya koyarak, açlığa karşı savaşıp, ailesini hayatta tutmaya çalışan çiftçilerden yanayım. Teknik ne kadar gelişirse de, bazı üretim biçimleri ilk günkünden farksız. Bu geleneksel çiftçilik, bir şekilde, insanlar yaşadıkça sürecek. Aynı amacı gütmekle beraber, hayvancılık, çiftçiliğin karşısında saf tutmuştur. Temel fark, felsefelerindedir. Hayvancılık çobanların, tarım çiftçilerin tarzı olarak ezeli ve ebedi bir savaş sürdürülür. Hayvancılık da, saltanatının büyük kısmını, dünyanın sahibi güçlülere kaptırmıştır. Yine de, gelenekselliğin devam ettiği hayvancılık da nefes almaya devam ediyor. Dünya nüfusunun dörtte üçü çiftçi ve çoban. Çiftçiler, boğazı tokluğuna çalışan, toprak sevdalısı savaşçılar. Bir kısmı köle statüsünde. Toprağı olmayan çiftçi, köleden başka nedir ki ? Bana, mesleki yönden kendini ne görüyorsun diye sorsalar, tereddüt etmeden çiftçi derim. 15 yıl kadar çiftçilik yaptım.  Henüz yürüyordum, ama kendimi çiftçi olarak görüyordum. Savaş felsefesinin anayasasını çobanlar yazmıştır. Onlar yaşam biçimi olarak kan akıtmaya yatkındır. Yani tam savaşçıdır. Hayvanları için ot  bulmaya mecbur. Doymak için ürettiği hayvanları kesmek zorundadır. Savaşmak zorunda kaldığında, akan kanı görüp de kaçmaya kalkışmaz. At sırtında doğar ölür. Toprağın üzerinde kendiliğinden biten otlar, onun gideceği güzergahı tayin eder. Toprakla güreşmez. Ona bağlı değildir. Ona, yerleşmez. Çok gariptir, Dünya tarihini yazmamış, ama yazılmasında baş aktör olmuştur. Göç, onların icadıdır. Barış kavramının mimarı ise çiftçilerdir. En büyük düşmanları toprak, aynı zamanda en büyük dostlarıdır. Gözleri, havanın ne yapacağı ile ilgili olarak semada, elleriyle toprağın bağrını delip, ekmeklerini taştan çıkarırlar. Veysel, benim sadık yarim Kara Topraktır sözünü boşuna söylememiştir. Çiftçiler için toprağın anlamı tam olarak da budur. Doyurmasada, elleri ayakları nasırlı, güneş gören her yeri buruşuk, erken yaşta ihtiyar görünümlü, enseleri güneşten baklava baklava kırışık, kaygılarına, ümitlerini katık etmiş bu insanlara topraktan başka dost yoktur. Koşullar çetinleştiğinde, güçlülerin değil,sadece ve sadece yardımlaşanların hayatta kalacağını, en iyi çiftçiler bilir. İstisnaları dışında, çiftçiler birbirinin kuyusunu kazmaz. Bornova ovası'nda çiftçilik ölmemiş olsaydı, çiftçiliğe devam ederdim. Yaşam tarzı olarak, bana en uygun olanın, çiftçilik olduğunu bugün artık biliyorum. Ama aile yapım ve kader, beni çiftçiliğin uzağına itti. Çiftçi kalsaydım, daha doğrusu annem ve babam çiftçi olsaydı herhalde daha mutlu olurdum. Onlar çiftçi değildi. Ve hiç bir zaman çiftçi olamadılar. Bizim ailede, kaçıp kurtuluncaya kadar büyük ablam, intihar edinceye kadar küçük ablam, kaçırılıp tecavüze uğrayıncaya dek küçük kız kardeşim, üniversiteye gidinceye kadar 15 yıl ben, 1982 yılında askere gidinceye kadar, 10 yıl süreyle 9 numaralı kardeşim Yavuz kadrosu ile, yarım yamalak, çiftçilik oyununda debelendik. Yaptığımız işi hiçbir zaman tam bilemedik. Bilenimiz yoktu ki. Etraftan ne görsek onu yapıyorduk. Ben, kendi yorumumu, arada bir kattım. Ama otorite babamdı, hiç bilmediği bu işte bize yanlış akıllar veriyordu. Bizi kendi halimize bıraksaydı çok daha iyi iş çıkarırdık. Çünkü, toprak kendi ile oyun oynayıp alay edenleri sevmez. Çok dakiktir. Yapılması gereken her şeyi zamanında yapman gerekir. Yoksa seni aç bırakır. Yaşamış olduğumuz açlık, acı, ailenin iyi yönetilememiş olma şansızlığıdır. Toprakla güreşmek bir sevda işidir. Öylesine güzel ve dürüst bir rakiptirki, siz faul yapmazsanız, size asla çelme takmaz. Sizi güldürmese de öldürmez ve kimseye avuç açtırmaz. Doktora da muhtaç etmez. Bugünlerde herkesin dilinde dolaşan sağlık için spor, onun size ekstra ödülüdür. Çiftçilerde obezite olmaz. Erken yatar erken kalkarsınız. Zaten buna mecbursunuz. Yorgunluğunuz en etkili uyku ilacı. Yapmış olduğunuz hasat, boynunuza şerefle taktığınız madalyanızdır. Herkesin şikayet ettiği, soğuk, sıcak, yağmur, kar, rüzgar, toprakla savaşırken sizin takım arkadaşınız olur. Elinizden gelen her şeyi yaptıktan sonra, ellerinizi göğe açıp dua edersiniz. Çünkü sığınacağınız başka bir kapı yoktur.